|
Ülkemizin önde gelen galericilerin söylediğine göre, Türkiye'de 200 dolayında resim koleksiyoncusu var. Bu zevk ve tabii para sahibi kişilerin en çok ilgi gösterdiği ressamlar arasında, tahmin edilenin aksine, 'yaşamayanlar' değil, 'yaşayanlar' var. Bu durum, sadece Türkiye'ye özgü de değil. Yurtdışında da koleksiyonerlerin ilk tercihi, halen yaşayan ressamlardan yana. Peki eskiden nasıldı? Picasso, Van Gogh ya da Monet... Hepsi tüm hayatları boyunca resim yaptılar, ama fakirdiler. Çünkü yaşayan ressamlara pek ilgi gösterilmiyordu bundan daha bir asır öncesine kadar. Ancak koleksiyoncu sayısının artmasıyla, bu durum değişti. Çünkü, ressamı yaşarken fark etmek, aslında daha çok para kazandırıyor, prestij sahibi yapıyor.
1915 doğumlu olan sanatçı, Nazmi Ziya aracılığıyla Akademi'nin orta bölümüne kaydını yaptırmış. Nazmi Ziya, İbrahim Çallı ve Hikmet Onat atölyelerinde çalıştıktan sonra Levy'den dersler alan Nuri İyem, Akademi'nin orta bölümünden Ragıp Gökcan ile birlikte birinciliği paylaşarak mezun oldu. Yüksek bölümü yeni açılan Akademi'ye 1940 yılında yeniden giren ve dört yıl sonra okulu bitiren ressam, toplumcu-gerçekçi sanat anlayışını paylaştığı arkadaşlarıyla 'Yeniler Grubu'nu kurdu. Boyut ve soyut sonrası olmak üzere iki dönem altında biçimlenen Nuri İyem'in sanatı, akademi merkezli sanat görüşlerine karşıt bir seçenek üzerinde kimliğini buldu.
Frida Kahlo'nun New York ve Paris'te yaşarken yaptığı resimleri önceden alanlar, dünyaca ünlü koleksiyoncular haline geldiler örneğin. Türkiye'de de Burhan Doğançay, Nuri İyem, İsmail Acar, Ferruh Başağa gibi ressamlar, koleksiyoncular tarafından baş tacı ediliyor neredeyse. Türkiye'nin en ünlü koleksiyoncusu ise, elindeki Burhan Doğançay koleksiyonuyla Çağa Hukuk Bürosu desek yanlış olmaz herhalde. Hem bu değişimi konuşmak hem de yaşayan en pahalı Türk ressam ya da ressamları belirleyebilmek için ilk önce galericilerin, sonra müzayedecilerin ve tabii koleksiyonerlerin kapısını çaldık.
Yanıt veren az. Çünkü hemen her galeri ve koleksiyoncu, kendi çalıştığı ressamı öne çıkarmaya çalışıyor. Objektif olabilmek adına biz de çalıştığı ressamı ön plana çıkarmaya ihtiyacı olmayan Yahşi Baraz, Tevfik İhtiyar, Raffi Portakal, Evin İyem ve Mustafa Taviloğlu'na yöneldik. Seçimleri birbirinden çok farklı değil elbette. Çünkü resim piyasasına hâkimler, ileride hangi ressamın adının yaşayacağını biliyorlar.
|
